4934 จำนวนผู้เข้าชม
ผศ.ดร.อุดมศักดิ์ เลิศสุชาตวนิช
ภาควิชาโรคพืช คณะเกษตร ม.เกษตรศาสตร์ วิทยาเขตบางเขน
อาการเมาต่อซังของข้าว
ปัญหาความผิดปกติของข้าวที่เกษตรกรปลูก นอกเหนือจากศัตรูพืชต่างๆแล้ว ผลจากการเตรียมพื้นที่ปลูกข้าว ยังมีการกำจัดตอซังในแปลงปลูกไม่เรียบร้อย สามารถก่อให้เกิดความเสียหายต่อข้าวที่ปลูกใหม่ได้ ที่เรียกว่า อาการเมาตอซัง เกิดจากการย่อยสลายของตอซังที่ไม่สมบูรณ์ เมื่อทำการปลูกข้าวลงไปในพื้นที่นั้น ทำให้ได้รับผลกระทบจากกิจกรรมของจุลินทรีย์ดินที่ใช้ธาตุไนโตรเจนในดิน ในการย่อยสลายตอซัง ปลดปล่อยกรดอินทรีย์ ก๊าซต่างๆ และความร้อน ทำให้ระบบรากข้าวที่ปลูกใหม่ถูกทำลายเสียหาย ต้นข้าวอ่อนแอ ไม่เจริญงอกงาม ส่งผลกระทบต่อปริมาณและคุณภาพของผลผลิต
“ตอซัง” ที่ตกค้างอยู่ในแปลงภายหลังการเก็บเกี่ยว เกษตรกรส่วนใหญ่นิยมกำจัดตอซังโดยการเผา เพื่อความสะดวก รวดเร็วในการทำงาน และง่ายแก่การไถพรวนเตรียมดิน เนื่องจากการไถดะหรือไถพรวนจะทำได้ยากหากมีตอซังและฟางข้าวตกค้างอยู่ในแปลงมาก นอกจากนี้เกษตรกรยังมีความเข้าใจที่ผิดๆว่า การ เผาตอซังจะเป็นการทำลายเชื้อโรคและแมลงศัตรู แต่จะก่อให้เกิดผลเสีย เช่น
-
ทำให้หน้าดินสูญเสียน้ำและความชุ่มชื้น อาจส่งผลให้เกลือทำละลายขึ้นมาที่ผิวดินเร็วขึ้น
-
ส่งผลต่อโครงสร้างของดิน ทำให้หน้าดินเกิดจับตัวกันแน่นและแข็ง รากพืชไม่สามารถหาอาหารได้ดีทำให้เชื้อโรคพืชสามารถเข้าทำลายได้ง่าย
-
ทำให้ปริมาณและกิจกรรมของจุลินทรีย์ดินที่เป็นประโยชน์ลดลง เช่น กิจกรรมการเปลี่ยนก๊าซไนโตรเจนจากบรรยากาศให้อยู่ในรูปของสารประกอบไนโตรเจนที่พืชใช้ประโยชน์ได้ การแปรสภาพอนินทรีย์ฟอสฟอรัสให้อยู่ในรูปของฟอสเฟตที่ละลายน้ำได้ และจุลินทรีย์ที่ช่วยควบคุมโรคและแมลงศัตรูตามธรรมชาติ
-
ทำให้สูญเสียธาตุอาหารพืชที่อยู่ในตอซัง ซึ่งในตอซังมีสัดส่วนของธาตุ ไนโตรเจน: ฟอสฟอรัส: โพแทสเซียม อยู่ร้อยละ 0.55 0.09 และ2.39 ตามลำดับ (กรมพัฒนาที่ดิน, 2545)
-
ส่งผลต่อสภาพแวดล้อม ก่อให้เกิดมลพิษ ฝุ่นละออง รวมทั้งอาจก่อให้เกิดอัคคีภัย
จากผลกระทบของการจัดการตอซังโดยการเผาข้างต้น เกษตรกรควรหลีกเลี่ยงการเผาตอซัง และเปลี่ยนมาทำการไถกลบตอซังแทน เพราะการไถกลบตอซังนั้นมีประโยชน์ต่างๆดังนี้
-
ตอซังช่วยปรับปรุงโครงสร้างของดินให้เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของพืชดินมีความร่วนซุย อุ้มน้ำได้ดี
-
เพิ่มปริมาณอินทรียวัตถุ และหมุนเวียนธาตุอาหารพืชคืนสู่ดิน
-
เพิ่มปริมาณของจุลินทรีย์ที่เป็นประโยชน์ในดิน
-
ช่วยในการลดระดับความเค็มของดินและการแพร่กระจายของพื้นที่ดินเค็ม เพราะการรักษาหน้าดินให้ชุ่มชื้น
-
รักษาระดับความเป็นกรดและด่างของดินให้เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของพืช
-
เพิ่มผลผลิตให้กับพืช การไถกลบตอซังในพื้นที่เกษตรกรรมอย่างสม่ำเสมอ จะทำให้ผลผลิตพืชเพิ่มขึ้น เมื่อเปรียบเทียบกับพื้นที่เผาตอซัง
-
ลดปัญหามลภาวะสภาพแวดล้อมและอุบัติเหตุ ที่เกิดจากหมอก ควัน และฝุ่นละอองต่างๆ
อ้างอิง
กรมพัฒนาที่ดิน. 2545. คู่มือเจ้าหน้าที่ของรัฐ การปรับปรุงดินด้วยอินทรีย์วัตถุ. กรุงเทพมหานคร: ม.ป.ท.
เนื้อหาที่เกี่ยวข้อง
-
เตือนภัยเกษตรกร
เตือนภัยเกษตรกรเฝ้าระวัง โรคไหม้ระบาดในนาข้าว
-
หนอนทุเรียน ไม่ใช่ปัญหาเล็กๆ!
โดยปกติปัญหาหนอนกัดกินพืชก็ไม่ใชเรื่องเล็กอยู่แล้ว เพราะทำให้ผลผลิตเสียหาย ส่งผล…
-
ปัญหาในการปลูกอ้อย พร้อมวิธีการที่ง่ายกว่าที่คิด
อ้อยเป็นพืชเศรษฐกิจที่สำคัญของไทย สามารถปลูกได้เกือบทั่วประเทศ ถ้าหากปลูกและดูแล…
-
อย่าเมิน! ปัญหาเชื้อรา-แบคทีเรียในพืชผัก
รู้หรือไม่ว่า ??? เชื้อราและแบคทีเรีย นอกจากจะเป็นอันตรายต่อร่างกายคนเราแล้ว ยัง…