3775 จำนวนผู้เข้าชม
ผศ.ดร.อุดมศักดิ์ เลิศสุชาตวนิช
ภาควิชาโรคพืช คณะเกษตร ม.เกษตรศาสตร์ วิทยาเขตบางเขน
โรคนี้พบเป็นปัญหามากกับข้าวที่ปลูกในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคตะวันออก และภาคเหนือ จากการที่เกษตรกรทำการปลูกข้าวอย่างต่อเนื่องทำให้หลายพื้นที่เกิดปัญหาโรครากปม เนื่องจากไส้เดือนฝอยมีพืชอาหารตลอดเวลา โรครากปม (root-knot disease) ของข้าวมีสาเหตุเกิดจากไส้เดือนฝอย Meloidogyne graminicola โรคนี้จะระบาดรุนแรงในนาที่มีลักษณะเป็นดินทราย โดยไส้เดือนฝอยสามารถแพร่ระบาดได้ทั้งทางดิน และน้ำ
ลักษณะอาการของโรค
อาการที่พบส่วนมากจะพบในข้าวที่ปลูกแบบสภาพไร่และแปลงกล้าที่น้ำแห้ง เมื่อไส้เดือนฝอยตัวอ่อนระยะที่ 2 เข้าทำลายที่ปลายรากอ่อนแล้ว จะปล่อยสารออกมากระตุ้นให้เนื้อเยื่อบริเวณรอบๆ ปลายรากแบ่งตัวเร็วและมากกว่าปกติ นอกจากนี้จะมีขนาดของเซลล์ใหญ่ขึ้น ทำให้รากพองขึ้นเป็นปม เมื่อปลายรากเกิดปมขึ้นแล้ว รากนั้นก็จะไม่เจริญและไม่สามารถทำการดูดธาตุอาหารให้กับต้นข้าวได้อย่างปกติ ต้นข้าวถ้ามีจำนวนรากปมน้อยจะไม่ปรากฏอาการที่ใบ แต่ถ้ามีจำนวนรากปมมากจะทำให้ต้นข้าวแคระแกร็นและใบมีสีเหลืองได้
การป้องกันกำจัด
-
เมื่อพบข้าวเป็นโรครากปมและถ้ามีแหล่งน้ำเพียงพอในพื้นที่ ให้ปล่อยน้ำเข้านาโดยอย่าปล่อยให้แปลงขาดน้ำ จะช่วยลดความรุนแรงของโรคได้
-
หลังเก็บเกี่ยวทำการขังน้ำท่วมแปลงอย่างน้อย 30 วัน
-
การกำจัดกล้าข้าวที่ตกค้างอยู่ในแปลงปลูกหลังการเก็บเกี่ยว
-
ปลูกพืชสลับที่ไม่ใช่พืชอาศัยของไส้เดือนฝอย เช่น ปอเทือง พืชตระกูลถั่วต่างๆ หรือ ข้าวโพด เป็นต้น เพื่อลดจำนวนไส้เดือนฝอยรากปมในดิน
-
การใส่อินทรียวัตถุเพื่อปรับสภาพดินให้มีความอุดมสมบูรณ์และกระตุ้นให้มีความหลากหลายของจุลินทรีย์ดิน ร่วมกับการใช้จุลินทรีย์ปฏิปักษ์ของไส้เดือนฝอย เช่น เชื้อราเห็ดเรืองแสง Neonothopanus nambi
เอกสารอ้างอิง
http://www.ricethailand.go.th/Rkb/disease%20and%20insect/index.php-file=content.php&id=128.htmhttp://www.doa.go.th/plprotect/wp-content/uploads/Publieissue/16.nambi_.pdf
เนื้อหาที่เกี่ยวข้อง
-
ประโยชน์นานาสายพันธ์ุข้าวไทย
ข้าวหอมมะลิ มีถิ่นกำเนิดในไทย นิยมปลูกและทานกันอย่างแพร่หลายมีกลิ่นหอมคล้ายใบ…
-
อาการเมาตอซังของข้าว
อาการเมาตอซัง เกิดจากการย่อยสลายของตอซังที่ไม่สมบูรณ์เมื่อทำการปลูกข้าวลงไปในพื้…
-
โรคกาบใบแห้งของข้าว
โรคกาบใบแห้ง (sheath blight disease) เป็นโรคที่สำคัญโรคหนึ่งในข้าว โรคนี้จะระบาด…
-
โรคแส้ดำในอ้อย
สาเหตุเกิดจากเชื้อรา Ustilago scitaminea เชื้อโรครานี้ อาศัยอยู่ได้ในทุกส่วนของต…