หน้าแ... > ความร... > แย่แล... > แย่แล้ว!! ข้าวเกิด “โรคกาบใบแห้ง” 6017 จำนวนผู้เข้าชม โรคกาบใบแห้ง (sheath blight disease) เป็นโรคที่สำคัญโรคหนึ่งในข้าว โรคนี้จะระบาดในเขตปลูกข้าวที่มีระบบชลประทานที่สามารถปลูกข้าวได้ตลอดทั้งปี ทำให้ผลผลิตข้าวลดลง 20-40 เปอร์เซ็นต์ โรคนี้มีแนวโน้มที่จะทำความเสียหายให้กับข้าวมากขึ้น เนื่องจากยังไม่มีพันธุ์ต้านทานโรค และเชื้อมีความสามารถในการอยู่รอดในตอซัง วัชพืช และในดินข้ามฤดูการปลูกได้ดี ซึ่งปัจจุบันสภาพอากาศที่มีอุณหภูมิและความชื้นสูง จะทำให้โรคนี้มีแนวโน้มการระบาดได้รุนแรง ดังนั้นชาวนาจึงควรเอาใจใส่และหมั่นตรวจสอบแปลงนาเป็นประจำเพื่อป้องกันความเสียหายที่จะเกิดขึ้นสาเหตุโรคกาบใบแห้ง เกิดจากเชื้อรา Rhizoctonia solani (Thanatephorus cucumeris (Frank) Donk) ลักษณะอาการของโรค โรคนี้จะพบได้ในตั้งแต่ระยะแตกกอจนถึงระยะใกล้เก็บเกี่ยว โดยส่วนขยายพันธุ์ของเชื้อโรคจะลอยไปตามน้ำ เข้าทำลายต้นข้าวบริเวณกาบใบ อาการเริ่มต้นจะเกิดเป็นแผลช้ำ รูปทรงรี สีเขียวปนเทากว้าง 1-4 มิลลิเมตร ยาว 2-10 มิลลิเมตร ต่อมาแผลจะเปลี่ยนเป็นสีขาวปนเทาหรือสีฟางข้าว ขอบมีสีน้ำตาลเข้ม ลุกลามขยายขนาดใหญ่ขึ้น โดยอาการโรคสามารถลุกลามจากกาบใบไปใบข้าวได้ ถ้าเป็นพันธุ์อ่อนแอแผลสามารถลุกลามได้ถึงใบธงและกาบหุ้มรวงข้าว ทำให้ ใบและกาบใบแห้งตาย นอกจากนี้ยังทำให้เมล็ดข้าวลีบเสียหาย การแพร่ระบาด เชื้อราสามารถสร้างส่วนขยายพันธุ์ที่เรียกว่า สเคอโรเทียม (sclerotium) ลักษณะเป็นเม็ดเล็กๆ ตกค้างอยู่บนตอซัง วัชพืช และในดินได้นาน หมุนเวียนทำลายข้าวได้ตลอดฤดูการทำนา โดยมีน้ำเป็นตัวการสำคัญในการแพร่ระบาด เมื่อเชื้อโรคเข้าทำลายจะทำให้ข้าวเกิดโรคเป็นหย่อมๆ นอกจากนี้สภาพอากาศที่มีอุณหภูมิและความชื้นสูง การใช้ปุ๋ยไนโตรเจนในอัตราสูง และการหว่านข้าวแน่นเกินไป จะเป็นปัจจัยที่ช่วยให้โรคนี้ระบาดมากยิ่งขึ้น การป้องกันและกำจัด – การไถพลิกหน้าดิน จะช่วยทำลายส่วนขยายพันธุ์ของเชื้อราสาเหตุโรค – การกำจัดวัชพืชตามคันนาและแหล่งน้ำ เพื่อลดแหล่งสะสมและพักตัวของเชื้อราสาเหตุโรค – ไม่ควรใส่ปุ๋ยที่มีธาตุไนโตรเจนในอัตรามากเกินความจำเป็น – ไม่ควรใช้เมล็ดพันธุ์มากเกินในการปลูกข้าวแบบนาหว่าน – การใช้จุลินทรีย์ปฏิปักษ์ฉีดพ่น เช่น เชื้อราไตรโคเดอร์มา หรือ เชื้อแบคทีเรียบาซิลลัส เป็นต้น – การใช้สารป้องกันกำจัดเชื้อรา เช่น วาลิดามัยซิน โพรพิโคนาโซล เพนไซคูรอน หรือ อีดิเฟนฟอส เป็นต้น เอกสารอ้างอิง – จิระเดช แจ่มสว่าง, วรรณวิไล อินทนู และ สริตา ภาคพิเศษ. 2548. การใช้เชื้อรา Trichoderma harzianum และ Bacillus sp. เพื่อเพิ่มผลผลิตข้าวและลดโรคกาบใบแห้งและโรคเมล็ดด่างของข้าว. หน้า 31. ใน บทคัดย่อ: การประชุม วิชาการอารักขาพืชแห่งชาติ ครั้งที่ 7.– พากเพียร อรัญนารถ, อรุณี สุรินทร์, วันชัย โรจนหัสดิน และสมคิด ดิสถาพร. 2526. การประเมินความเสียหายของผลผลิตข้าวที่ลดลงเนื่องจากโรคกาบใบแห้ง. ใน รายงานผลงานวิจัยประจำปี 2526 กองโรคพืชและจุลชีววิทยา กรมวิชาการเกษตร.– http://www.brrd.in.th/rkb/– http://www.nstda.or.th/tlo/inside.php?option=view_technology&id=22 เนื้อหาที่เกี่ยวข้อง โรคเมล็ดด่างในนาข้าวโรคเมล็ดด่างเป็นโรคที่เกิดจากเชื้อหลายชนิด ซึ่งก่อให้เกิดความเสียหายต่อผลผลิตข้า… ฮอร์โมนพืชคืออะไร?ฮอร์โมนพืชเป็นสารอินทรีย์ที่มีความสำคัญยิ่งต่อกระบวนการเจริญเติบโตของพืช ทั้งการ… โรครากเน่าโคนเน่าในทุเรียนโรครากเน่าและโคนเน่าของทุเรียน เป็นโรคที่สําคัญที่สุด ที่ทำความเสียหายต่อผลผลิต … 4 โรคควรระวังหากปลูกพืชตระกูลแตง4 โรคควรระวังหากปลูกพืชตระกูลแตง โรคราแป้งขาวแตงกวา (Powdery mildew) โรคราน้ำค้า…