690 จำนวนผู้เข้าชม

มารู้จักสารป้องกันกำจัดโรคพืชตามคุณสมบัติการเคลื่อนย้ายในพืช
สารป้องกันกำจัดโรคพืชที่เกษตรกรใช้นั้นสามารถจำแนกตามคุณสมบัติการเคลื่อนย้ายในพืช(mobility) ได้เป็น 2 กลุ่มหลักๆ ได้แก่ สารประเภทสัมผัส (contact) และ สารประเภทดูดซึม (systemic) ซึ่งก่อนการใช้งาน เกษตรกรควรทราบคุณสมบัติของสารป้องกันกำจัดโรคพืชที่ใช้ว่าเป็นอย่างไร เพื่อการควบคุมโรคพืชได้อย่างมี ประสิทธิภาพสูงสุด
1.1 สารประเภทสัมผัส (contact) เป็นสารไม่ดูดซึมเข้าไปในเซลล์พืช สารกลุ่มนี้เมื่อพ่นแล้วจะอยู่บนพื้นผิวพืช ทำหน้าที่ป้องกันการติดเชื้อ ป้องกันไม่ให้สปอร์ของเชื้อรางอก และแทงเข้ามาในเซลล์พืช สารในกลุ่มนี้ จึงจำเป็นต้องพ่นให้ครอบคลุมผิวพืชให้ทั่วถึงที่สุดจึงจะมีประสิทธิภาพ
เป็นสารที่มีกลไกการออกฤทธิ์ต่อเชื้อราแบบหลายตำแหน่ง (multisite) สามารถควบคุมเชื้อราได้หลายชนิด สารกลุ่มนี้จะถูกชะล้างได้ง่ายโดยน้ำฝนหรือการให้น้ำแบบพ่นเหนือดิน โดยมีรายงานผลของน้ำฝนที่ตกลงมา ปริมาณ 1 นิ้ว จะชะล้างสารไปประมาณ 50% ถ้าน้ำฝนตกลงมาปริมาณ 2 นิ้ว จะชะล้างสารไปเกือบทั้งหมด
นอกจากนี้สารจะเสื่อมสลายจากปัจจัยทางสภาพแวดล้อมต่างๆ เช่น รังสี UV ความร้อน และ กิจกรรม ของจุลินทรีย์ที่ผิวพืช เป็นต้น เนื้อเยื่อที่เจริญออกมาทีหลังการพ่นสารไปแล้วจะไม่ได้รับการปกป้อง สารที่มีฤทธิ์ ป้องกันโรค (protectant fungicides) ส่วนใหญ่เป็นสารประเภทสัมผัส (contact)
1.2 สารประเภทดูดซึม (systemic) เป็นสารที่สามารถดูดซึมเข้าไปในเซลล์พืช สารส่วนใหญ่มีกลไกการ ออกฤทธิ์ต่อเชื้อราแบบเฉพาะจุด (single-site) และควบคุมเชื้อราเฉพาะกลุ่มเจาะจงกว่าสารประเภทสัมผัส โดย แบ่งระดับในการดูดซึมและเคลื่อนย้ายในเซลล์พืชได้เป็นกลุ่มต่างๆ ดังนี้
1.2.1 local systemic fungicides สารดูดซึมและเคลื่อนย้ายไปได้ใกล้ๆ จากตำแหน่งที่สัมผัสสาร
1.2.2 translaminar fungicides สารดูดซึมและเคลื่อนย้ายจากด้านหนึ่งบองใบที่ถูกสารใบไปสู่ใบอีก ด้านหนึ่งได้
1.2.3 xylem mobile fungicides (หรือ acropetal movement) สารดูดซึมเข้าไปในเซลล์แล้ว สามารถเคลื่อนย้ายไปตามท่อลำเลียงน้ำ (xylem) ขึ้นสู่ส่วนยอด (acropetally) และแพร่ออกด้านข้างในต้นพืชได้ สามารถยับยั้งการเจริญของเชื้อราทั้งที่เจริญบนผิวใบภายในใบหรือลำต้นของพืชได้
1.2.4 truly systemic fungicides (หรือ acropetal movement) สารดูดซึมเข้าไปในเซลล์แล้ว สามารถเคลื่อนย้ายไปทั่วต้นพืช (amphimobile) ทั้งส่วนยอดและรากพืชตามท่อลำเลียงน้ำ (xylem) และอาหาร (phloem) สารในกลุ่มนี้สามารถควบคุมการเจริญเติบโตของราสาเหตุโรคพืชทั้งที่เจริญอยู่บนผิวพืชหรือภายในต้น โดยสารป้องกันกำจัดโรคพืชส่วนน้อยที่มีคุณสมบัตินี้
เรียงลำดับความสามารถในการดูดซึมและเคลื่อนย้ายในพืช


อ้างอิง
McGrath, M.T. 2004. What are Fungicides? The Plant Health Instructor. DOI: 10.1094/PHI-I-2004-0825-01.
Thomson, W.T. 2000. Agricultural Chemicals: Book IV Fungicides. Thomson Publications. Fungicide Resistance Action Committee (FRAC) code list 2024.
https://www.frac.info/docs/default-source/publications/frac-code-list/frac-code-list- 2024.pdf?sfvrsn=52e14e9a_2
Beckerman. J., Disease Management Strategies for Horticultural Crops: Fungicide Mobility for Nursery, Greenhouse, and Landscape Professionals. BP-70-W. 2018. https://www.extension.purdue.edu/extmedia/bp/bp-70-w.pdf
เนื้อหาที่เกี่ยวข้อง
-
ทำไม “ผึ้ง” หาย!
เกษตรกรหลายๆท่านรู้อยู่แล้วว่า ผึ้ง มีผลต่อการผสมเกสรของพืชหลายๆชนิด เช่น แตงกวา…
-
จะเป็นอย่างไรเมื่อมีการใช้สารเคมีควบคุมเชื้อ ฟิวซาเรี่ยม สาเหตุโรคกิ่งแห้งในทุเรียน จะเอาอยู่หรือไม่
โรคกิ่งแห้งที่เกิดจากเชื้อ Fusarium sp. เชื้อจะทำให้เกิดอาการกิ่งแห้ง ทำกิ่งเปรา…
-
โรคกาบใบแห้งของข้าว
โรคกาบใบแห้ง (sheath blight disease) เป็นโรคที่สำคัญโรคหนึ่งในข้าว โรคนี้จะระบาด…
-
โรคราสีชมพูในทุเรียน
โรคราสีชมพูเป็นโรคที่มีความสำคัญโรคหนึ่งในทุเรียนที่ทำความเสียหายให้กับทุเรียนได…